Page 615 - کتاب پرورش سبزی و صیفی جات
P. 615
گیاهان اتیوله :
گیاهان اتیوله ( )etiolated plantsگیاهانی هستند که در شرایط عدم حضور نور کافی یا تاریکی رشد می
یابند .گیاهان اتیوله دارای رنگ زرد تا سفید هستند که به دلیل عدم حضور کلروفیل یعنی رنگدانه سبز گیاهان
است .ساقه ها بسیار طویل می گردند ولیکن برگ هایشان از نظر روزنه های هوایی ( )stomataو بافت
مکانیکی بخوبی توسعه نمی یابند .بافت ساقه چه های ( )sproutsاتیوله حاوی مقادیر زیادی از هورمون
ها بویژه اکسین ها هستند که باعث تشویق سلول ها به طویل شدن می گردند .در صورتیکه گیاهان اتیوله
مجدداً در مقابل نور کافی قرار گیرند ،سریعاً به حالت سبز بر می گردند .معمولاً اتیولاسیون باعث عدم فعالیت
"فیتوکروم" برای جذب نور می شود" .فیتوکروم" موجب "تغییرات ظاهری ناشی از نور" یا "مورفوژنز
نوری" ( )photomorphogenesisمی گردد و بدینگونه از طویل شدن سلول ها جلوگیری می گردد
بنابراین اولین برگ ها تشکیل می شوند و دستجات آوندی ( )conducting bundlesشکل می
گیرند(.)8
با فعالیت مجدد سنتز کلروفیل بار دیگر بافت ها به رنگ سبز در می آیند و رنگیزه های (پیگمان ها) محلول
در آب (فلاونوئیدها و آنتوسیانین ها) و بازدارنده های رشد ( )growth inhibitorsتولید می گردند.
اتیولاسیون گیاهان بفراوانی و بر اساس مقتضیات زمان و مكان وقوع می یابد .در صورت حضور نور ناکافی
بر میزان رشد گیاهان افزوده می شود و نوساقه ها سریعاً بسوی نور گرایش می یابند .همچنین گاهاً اندام
های زیرزمینی نظیر ریزوم ها و استولن ها نیز به صورت افقی در زیر سطح زمین گسترش پیدا می کنند.
ساقه های طویل و ضعیف از مشخصات ظاهری اتیولاسیون در گیاهان بالارونده ( )lianasجنگل های بارانی
مناطق استوائی است که تاج فشرده ای از درختان متراکم به شکل گیری شرایط مناسب اتیولاسیون كمك مي
نماید (.)8
برخی پژوهندگان باور دارند که اشکال بالارونده ( )climbingگیاهان در نتیجه فعالیت های اتیولاسیون
توسعه یافته اند .آنها در توجیه باورشان ابراز می دارند که اینگونه گیاهان در تلاش برای رسیدن به نور به
تولید ساقه های باریک و ضعیف می پردازند لذا نیازمند حمایت و قیم هستند (.)8
597
