Page 614 - کتاب پرورش سبزی و صیفی جات

‫فعالیت هاي ژني خاص از جمله رمزكردن (‪ )encode‬پروتئین هاي مؤثر در خصوصیات دیواره سلولي‬
‫گردند‪ .‬برخي از گیاهان بالارونده (‪ )climber‬و خزنده (‪ )vine‬تا زمانیكه بحالت عمودي رشد مي یابند ‪،‬‬
‫بفرم باریك مي باشند مگر اینكه به تماس با یك شئی جامد موفق گردند‪ .‬اثرات مشخص تنش هاي محیطي از‬
‫جمله تنش هاي ناشي از عوامل زنده (‪ )biotic‬و غیرزنده (‪ )abiotic‬داراي اهمیت وافري در تشخیص‬

‫محدوده هاي جغرافیایي رشد گیاهان هستند (‪.)1‬‬

‫اثر اجتناب از سایه در گیاهان ‪:‬‬

‫اشعه طبیعی خورشید شامل نور قرمز (‪ red‬یا ‪ )R‬با طول موج ‪ 660‬نانومتر (‪ )nm‬با وفور بیشتری نسبت‬
‫به نور "قرمز دور" (‪ far-red‬یا ‪ )FR‬با طول موج ‪ 735‬نانومتر است‪ .‬هر چند کلروفیل به جذب نور پر‬

‫قدرت ‪ 660‬نانومتر می پردازد ولیکن نورهایی که از میان شاخه و برگ های یک کانوپی می گذرند ‪ ،‬غنی از‬
‫نور قرمز دور می باشند‪ .‬این میزان از نور برای رشد گیاهچه های در حال سبزشدن کفایت می نماید ا ّما‬

‫زمانیکه گیاهچه دارای شاخه و برگ های سبز شد آنگاه سریعاً طویل می گردد مگر اینکه نسبت نور قرمز به‬
‫نور قرمز دور (‪ )red / far-red‬افزایش پذیرد‪ .‬افزایش نور قرمز باعث تسریع ظهور مرحله گلدهی می‬
‫شود (‪.)3‬‬

‫اثر اجتناب از سایه (‪ )shade avoidance effect‬مطمئناً کمک می کند تا نور خورشید به قدر کفایت به‬
‫گیاهان برسد و آنها را قادر به فتوسنتز کافی نماید‪ .‬تغییر نسبت نور قرمز به نور "قرمز دور" توسط‬

‫"فیتوکروم ‪ "B‬آشکار می گردد‪ .‬واکنش طویل شدن با افزایش سنتز هورمون اکسین (‪ )auxin‬هدایت می‬
‫گردد (‪.)3‬‬

‫‪596‬‬